اجرای مراسم ترحیم عرفانی به همراه سازهای نی و دف
مداح و گروه هنریمراحل اجرایی تدفین

مراحل اجرای مراسم ختم و یادبود توسط مداح

مجالس ختم

يكي از محافلي كه به مناسبت درگذشت عزيزان از دست رفته ، برگزار مي گردد مجالس ختم است، معمولا اين محافل به عنوان سوم ، هفتم ، چهلم و سالگرد برگزار مي گردد ، كه آداب مخصوص به خود را دارد.در این بخش مراحل اجرای مراسم ختم توسط مداح ارائه شده است .

  چهارچوب کلي برنامه مجالس ختم به شرح زير است:

  1. قرائت قرآن
  2. مداحي
  3. قرائت سوره الرحمن
  4. سخنراني
  5. و عجل اللهم…

قرائت قرآن

در مراحل اجرای مراسم ختم  ، مجالس ترحیم باقرائت قرآن آغاز مي گردد و قبل از شروع قرآن معمول است که مناسبت برگزاري مجلس ذکر شده و براي شخص از دنيا رفته فاتحه و صلواتي قرائت مي گردد.


ایران ترحیم مرجع خدمات مجالس ترحیم

همیشه پیش از آنکه فکر کنیم اتفاق می افتد و بازماندگان با انبوهی از مشکلات عاطفی ، مالی ، حقوقی مواجه میشوند و پیدا کردن خدمات مورد نیاز مشکل میشود . ایران ترحیم با گردآوری مطالب مورد نیاز خدمات ترحیم اعم از : خدمات بهشت زهرا ، خدمات ترحیم ، اجرای مراسم ترحیم ، ترحیم عرفانی ، مداحی مراسم ترحیم ، مداحی با نی و دف ،تالار پذیرایی ، پک میوه ، رزرو مسجد ، خدمات پذیرایی مساجد و … سعی در یاری رساندن به شما را دارد.خدمات ترحیم


  نکات مورد توجه در قرائت قرآن

در مراحل اجرای مراسم ختم توسط مداح قرائت قرآن از مهمترین بخش ها میباشد . بهتر است بخش قرائت قرآن توسط قاريان محترم ـ که به قواعد صحيح قرائت آشنايي دارند ـ صورت بگيرد، ولي در صورت لزوم و نبودن قاري ، معمول است که ذاکرين اهلبيت(ع) به قرائت قرآن مي پردازند.

از سوره ها و آيات مرتبط با مرگ ، قبر و قيامت استفاده شود. مثل؛

آيات 185 ـ 200 سوره آل عمران .

آيات 97 ـ 118 سوره مؤمنون.

آيات 56 ـ 69 سوره عنکبوت.

آيات 42 ـ 75 سوره زمر.

سوره ق.

سوره واقعه.

رعایت نکات زیر توسط مداح الزامی است :

  • روخواني ، روانخواني و تجويد صحيح رعايت شود.
  • آيات ، با نغمات و دستگاههاي قرآني قرائت گردد نه با الحان مداحي. چراكه در روايات نقل شده است كه قرآن را با الحان و آواي عرب تلاوت نماييد.[1]
  • قرائت قرآن، براي گرفتن فاتحه ، اعلام خير مقدم ، تعارف به تناول ميوه ها و … قطع نگردد.
  • خوب است از وقت قرائت قرآن ، زماني براي خواندن ترجمه تفسيري آن اختصاص داده شود تا مستمعين از محتواي آيات قرائت شده بهره کافي را ببرند.
  • قبل از شروع قرائت ، براي پيشگيري از صحبت و بي توجهي احتمالي مستمعين هنگام قرائت قرآن ، آيات و روايات مرتبط در اهميت سکوت و توجه ، هنگام خوانده شدن قرآن ، بيان گردد. مثل آيه : «وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»[2]

  مداحی

در مراحل مجالس ختم ، مداحي قبل از منبر و سخنراني برگزار مي شود ، چهارچوب کلي برنامه مداحي در مجالس ختم عبارت است از:

الف ) عرض تسليت و تشكر

ب ) جملات عربي ابتداي مجلس و عرض ادب به امام زمان(عج)

ج )  اشعار پند آميز

د )  شعر فضيلت پدر ، مادر ، شهيد و …

ه ) تخلص (‌حلقه اتصال مفهوم اول با توسل به اهلبيت(ع) )

و) توسل

ز) مناجات و دعاي پايان مجلس

ح) عرض تسليت و تشكر

الف ) عرض تسليت و تشكر

در محافل  و مراحل اجرای مراسم ختم مرسوم است که مداح به نيابت از حاضرين ، به خانواده عزادار تسليت بگويد و به نيابت از صاحبان عزا از حضور و زحمات حاضرين تشکر نمايد.

عرض تسليت و تشکر بهتر است ابتدا و انتهاي مداحي صورت پذيرد و در آن افراط نشود.

افراط در عرض تسليت

عرض تسلیت در مراحل اجرای مراسم ختم گاهي هنگام عرض تسليت بيش از آن که بايد مقام شخص از دنيا رفته و يا بازماندگانش مورد تعريف و تمجيد قرار مي گيرد ، که غالبا هدف از آن مورد پذيرش صاحب مجلس قرار گرفتن است ، اين افراط صحيح نيست وبايد از آن پرهيز کرد. جالب اينکه در بعضي از شهرستانها رسم است که شرکت کنندگان براي عرض تسليت ، برگه اي تايپ شده به مداح ارائه مي کنند که در آن به صاحبان عزا تسليت کتبي گفته اند؛ و عجيب اينکه مداح خود را ملزم مي کند همه اين برگه ها را با ذکر نام آورنده آن بخواند ، حال ببينيد ديگر چه وقتي براي اصل محتواي مداحي باقي مي ماند.

 افراط در تشکر:

گاهي هنگام تشکر به قدري به جزئيات پرداخته مي شود و نام تک تک ارگانها، سازمانها ، تشکلها ، ادارات ، هيآت و شهرها و روستاهايي که از آن فرد يا افرادي در مجلس شرکت کرده اند ذکر مي گردد ، که مجلس از اصل مداحي محروم مي شود. جالب اينکه همين جزئيات ممکن است به کرات تکرار شود و يا نام يک ارگان بزرگ مثل سپاه و يا ارتش به خاطر شرکت يکي از کارمندان جزء آن بارها ذکر شود گويا که اين ذکر نام نشانه اعتباري براي صاحبان عزاست در حاليکه اين افراط است و دون شأن محافل مذهبي.

ب) جملات عربی ابتدای مجلس و عرض ادب به امام زمان(عج)

در محافل ختم ، با توجه به زمان كافي و مناسبي كه در اختيار مداح مي باشد ، جملات عربي ابتداي مجلس به تفصيل و كامل ارائه مي گردد . در اين محافل عرض ادب شعري به امام زمان (عج) معمول نيست و به دعاي فرج و ارائه آيات و روايات مرتبط اکتفا مي شود ، اما در صورت مناسب بودن شرايط ، مي توان به عرض ادب شعري هم پرداخت.

نمونه هايي از جملات عربی

  1. عرض ادب به امام زمان(عج):« يَا رَبَّ الْحُسَيْن ، بِحَقِّ الْحُسَيْن ، اِشْفِ صَدْرَالْحُسَيْن ، بِظُهُورِالْحُجَّه.»
  2. مناجاتي :«يَا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِيَّةِ ـ يَا بَاسِطَ الْيَدَيْنِ بِالْعَطِيَّةِ ـ يَا صَاحِبَ الْمَوَاهِبِ السَّنِيَّةِ ـ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ خَيْرِ الْوَرَى سَجِيَّةً ـ وَ اغْفِرْ لَنَا يَا ذَا الْعُلَى فِي هَذِهِ الْعَشِيَّة»[3]
  3. مناجاتي :اِلَهِي قَلْبِي مَحْجُوبٌ ، وَ نَفْسِي مَعْيُوبٌ ، وَ عَقْلِي مَغْلُوبٌ ، وَ هَوَائِي غَالِبٌ ، وَ طَاعَتِي قَلِيلٌ ، وَ مَعْصِيَتِي كَثِيرٌ ، وَ لِسَانِي مُقِرٌّ بِالذُّنُوبِ ، فَكَيْفَ حِيلَتِي ، يَا سَتَّارَ الْعُيُوبِ ، وَ يَا عَلّامَ الْغُيُوبِ ، وَ يَا كَاشِفَ الْكُرُوبِ ، اغْفِرْ ذُنُوبِي كُلَّهَا ، بِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، يَا غَفَّارُ يَا غَفَّارُ يَا غَفَّارُ ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.[4]
  4. مناسب مجالس ختم: عَنِ النَّبِيِّ (ص) أَنَّهُ قَالَ : مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ شَهِيداً ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ مَغْفُوراً لَهُ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ تَائِباً ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ مُؤْمِناً مُسْتَكْمِلَ الْإِيمَانِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ بَشَّرَهُ مَلَكُ الْمَوْتِ بِالْجَنَّةِ ثُمَّ مُنْكَرٌ وَ نَكِيرٌ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ يُزَفُّ إِلَى الْجَنَّةِ كَمَا تُزَفُّ الْعَرُوسُ إِلَى بَيْتِ زَوْجِهَا ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ فُتِحَ لَهُ فِي قَبْرِهِ بَابَانِ إِلَى الْجَنَّةِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ جَعَلَ اللَّهُ قَبْرَهُ مَزَارَ مَلَائِكَةِ الرَّحْمَةِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ عَلَى السُّنَّةِ وَ الْجَمَاعَةِ .

نمونه ای از حدیث :

صاحب كشاف از پيامبر اكرم نقل ميكند كه فرمود: هر كس بر محبت آل محمّد از دنيا برود شهيد مرده ـ متوجه باشيد هر كس بر محبت آل محمّد بميرد آمرزيده است ـ توجه كنيد هر كس بر محبت آل محمّد بميرد با توبه از دنيا رفته ـ هر كس بر محبت آل محمّد بميرد با ايمان كامل از دنيا رفته ـ و هر كس بر محبت آل محمّد بميرد ملك الموت باو بشارت بهشت ميدهد بعد از او نكير و منكر ـ هر كس بر محبت آل محمّد بميرد چنان با جلال او را به بهشت ميبرند مانند عروسى‏كه بخانه شوهر ميرود ـ هر كس بر محبت آل محمّد بميرد دربى از قبرش به بهشت گشوده مى‏شود ـ

توجه كنيد هر كس بر محبت آل محمّد بميرد خداوند قبر او را جايگاه زيارت ملائكه رحمت قرار ميدهد ـ هر كس بر محبت آل محمّد بميرد بر راه و روش پيامبر و جماعت مؤمنين مرده .

أَلَاوَمَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَكْتُوبٌ بَيْنَ عَيْنَيْهِ آيِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ كَافِراً ـ أَلَاوَمَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ لَمْ يَشَمَّ رَائِحَةَ الْجَنَّة.[5]

هر كس با كينه آل محمّد بميرد روز قيامت كه مى‏آيد بر پيشانى او نوشته است: مأيوس از رحمت خداست. ـ هر كس بر بغض آل محمّد بميرد كافر از دنيا رفته ـ و هر كس بر بغض آل محمّد بميرد بوى بهشت را استشمام نخواهد كرد.

ج )  شعر پند آميز  

يکي از مهمترين بخشهاي مجالس ختم و مراحل اجرای مراسم ختم ، بخشي است که در آن اشعار پند آميز خوانده مي شود. چراکه يکي از فلسفه هاي برگزاري اين مجالس ، تنبه و تذکر بازماندگان است و چون اقشار مختلف ـ حتي کساني که اهل هيأت و پاي منبر نشستن نيستند ـ در آن شرکت مي کنند مداح بايستي از فرصت به دست آمده به احسن وجه استفاده نمايد و پيام معنوي خود را برساند.

در ارائه اين بخش توجه به چند نکته لازم به نظر مي رسد:

  • بهتر است پند در همان قالب اشعار کنايي صورت بگيرد.
  • از نصيحت صريح پرهيز کنيد که احتمال مي رود نتيجه معکوس بدهد ولذا هنگام شرح اشعار ، خودتان را خطاب قرار دهيد تا مستمع ، به صورت غير مستقيم پيام شما را دريافت نمايد.
  • استفاده از آيات و روايات پند آميز در شرح اشعار بسيار مؤثر است. مانند؛

ـ از امام حسن مجتبي عليه السلام سوال كردند علت ترس ما از مرگ چيست . امام فرمودند چون خانه دنيا آباد است و خانه آخرت ويران . طبيعتاً هر كس از خانه آباد بخواهد به خانه ويران برود مضطرب و نگران و ترسان است .

ـ امام حسن مجتبي در مجلس ختم شخصي شركت كرده بودند هنگام خروج به برادر مرحوم فرمودند: فلاني اگر مرگ برادرت باعث تنبه (‌يعني بيداري از غفلت )‌و تذكر و بيداري تو شد فبها ، و الا مصيبت غفلت تو از مصيبت مرگ برادرت بالاتر است .


اجرای مراسم ترحیم عرفانی آوای هجران

اجرای مراسم ترحیم عرفانی آوای هجران به همراه سازهای عرفانی نی و دف ، تار توسط برترین نوازندگان و خوانندگان کشورانجام میگیرد . سابقه طولانی اجرای مراسم ترحیم به همراه تخصص و تعهد تضمین کیفیت مراسم شما میباشد . اجرای مراسم ترحیم و یادبود ، سالگرد ، چهلم ، سوم ، شام غریبان در منازل ، سالنهای اجتماعات ، تالارهای پذیرایی ، هتل ها در تهران و شهرستان انجام میگیرد.

مدیریت گروه : آقای تقوی 09126170354 – 09396170354ترحیم عرفانی


نمونه اي از اشعار پندی :

 خرما نتوان خورد از اين خار كه كشتيم

ديبا نتوان بافت از اين پشم كه رشتيم

بر لوح معاصي خط عذري نكشيديم

پهلوي كبائر ، حسناتي ننوشتيم

افسوس از اين عمر گرانمايه كه بگذشت

ما از سر تقصير و خطا در نگذشتيم

پيـري و جـوانـي چو شب و روز گذشتند

مـا شب شد و روز آمد و بيدار نگشتيم

د )  شعر فضيلت پدر ، مادر ، عزيزان و . . .

در مراحل اجرای مراسم ختم ، پس از ارائه پنديات نوبت به پرداختن به مناسبت مجلس مي رسد ، در اين قسمت ابتدا اشعاري در رابطه با اهميت و فضيلت جايگاه عزيز از دست رفته ارائه مي شود ، سپس اشعار و مطالبي در فراق و مصيبت هجران او.

نکته اي که بيانش در اين قسمت لازم به نظر مي رسد اينکه بر مبناي دستورات معصومين نمك بر زخم صاحبان عزا پاشيدن مناسب نيست و حتي پيغمبر فرمودند در مصائبي كه دچار مي شويد به ياد ما اهلبيت گريه كنيد ولذا بايد از زبانحال هايي که ذکر مصيبت شخص از دست رفته است پرهيز شود و به جاي آن با ذکر مصائب آل الله مرهمي بر زخم دل داغديدگان نهاده شود .

 نمونه ها

شعر فضيلت مادر

 حديث از خاتم پيغمبران است

كه جنت زير پاي مادران است

بزن بر پاي مادر بوسه از شكر

كه خاك پاي اورشك جنان است

 

مكن پرورده خود را فراموش

پسر اي ميوه بستان مادر

تو چون گل با هزاران نعمت و ناز

شدي پرورده دامان مادر

گل رويت چو بيند نقش بندد

تبسم بر لب خندان مادر

خراشد گر سر خواري تو را پاي

بر آيد از جگر افغان مادر

دلش با مهر تو بسته است پيمان

مبادا بشكني پيمان مادر

ز مهر مـادري بشنـو كـه پـايـان

نـدارد مهـر بـي پـايـان مـادر

 

شعر زبانحال در فقدان مادر

  از آن نالم كه مادر در برم نيست

صفا و سايه او بر سرم نيست

مـرا گـر دولـت عالـم ببـخشند

بـرابـر بـا نگـاه مادرم نيست

 

شعر فضيلت پدر

  به عمري عاشق زارم پدر بود

به هر كاري مددكارم پدر بود

شبم همراز مادر بود ليكن

به روزم يار در كارم پدر بود

اگر خاري به پايم رفت در عمر

در ايـن آزردگي يارم پدر بود

ه ) مقدمه ذکر مصيبت (تخلص) 

حلقة اتّصال بين اشعار اوليه و روضه را مقدمه روضه يا تَخَلُّص ناميده ايم ، اين قسمت بايد از جهتي با ماقبل و از طرف ديگر با مابعد خود ارتباط داشته باشد.

تَخَلُّص در اينجا مي تواند يک يا چند بيت شعر ، يک روايت ، يک داستان تاريخي يک تجربه از تجربيّات اجتماعي و يا … باشد.

  نمونه تخلص شعري

بدم اما شما را دوست دارم

همين باشد مدال افتخارم

نماند لنگ در محشر كميتم ك

كه من از عاشقان اهلبيتم

کجا ارباب من فردا گذارد

غلام او در آتش پا گذارد

گرفتم اينكه بردندم سوي نار

بجرم اينكه من هستم گنهكار

ميـان آتـش اين باشد شعارم

خـدايا من علي را دوست دارم

نمونه تخلص داستاني

لقمان به مسافرت رفت ، گويا در مسافرت براي خانواده اش حادثه اي پيش آمده بود پس از بازگشت ، غلام او آمد جلو گفت لقمان نبودي پدرت مُرد. لقمان جواب داد : رشته زندگيم پاره شد ( آري پدر حلقه اتصال اعضاي خانواده است ) . گفت لقمان نبودي مادرت مُرد. لقمان در جواب گفت : چراغ عمرم خاموش شد ( توضيح اينكه خانه بي مادر خاموش و تاريك است )‌ . گفت لقمان نبودي برادرت مُرد . لقمان دست به كمر گرفت و گفت  كمرم شكست .

نمونه تخلص روايي

  • پيغمبر فرمود در مصائبتان به ياد ما آل الله گريه كنيد .
  • امام رضا عليه السلام فرمود: “يَا ابْنَ شَبِيبٍ إِنْ كُنْتَ بَاكِياً لِشَيْ‏ءٍ فَابْكِ لِلْحُسَيْنِ[6]” اي فرزند شبيب اگر مي خواهي براي چيزي گريه كني براي حسين گريه كن . كسي كه بر حسين گريه كند جايگاهش در بهشت کنار معصومين خواهد بود .
  • امام صادق عليه السلام فرمودند : در تمام مصيبت ها صبر كردن و جزع و فزع نكردن ثواب دارد مگر در مصيبت جد ما ابا عبدالله الحسين عليه السلام که هرچه جزع و فزع بيشتر باشد فضيلتش بالاتر است.[7]

  و ) توسل

يکي از فلسفه هاي برگزاري مجالس ختم ، کسب بهره هاي معنوي براي خود و عزيز از دست رفته است ، که بر مبناي روايات از پر فضيلت ترين اعمال معنوي ، توسل به آل الله است .

باب بهره هاي معنوي در عالم برزخ باز است و روح مِيت از توسلات و خيرات و مَبَرّات بازماندگان بهره مي برد ، علاوه براين، ارائه صحيح اين قسمت مي تواند تا حد قابل توجهي باعث تسکين خاطر بازماندگان شودچرا كه از نظر روانشناسان هنگام مواجه شدن با يك مصيبت، بهتر است انسان به ياد مصيبت بزرگتري بيفتد، و بدين واسطه از شدت مصيبت وارده بکاهد.

نکات قابل توجه در بخش توسل

  • از روضه هاي احساسي استفاده کنيد و از خواندن روضه هاي سخت و سنگين بپرهيزيد مگر مجلس ختمي که حالت هيأت پيدا مي نمايد و مجلس شرايط پذيرش و دريافت روضه هاي سنگين را دارد در اين صورت اشاره به روضه هاي سنگين بلا اشکال است .
  • روضه را با توجه به تناسب و ارتباط با مصيبت وارده انتخاب کنيد.
  • هنگام خواندن، ثواب روضه را به روح ميت مجلس نثار کنيد، و بهتر است به اين نکته در فواصل توسل با عباراتي اشاره شود.
  • از خواندن روضه هاي طولاني در مجالس ترحيم پرهيز کنيد.
  • زمزمه هايي راکه مستمع بايد جواب بدهد خودتان تا انتها تکرار کنيد چرا که معمولا در مجالس ترحيم مستمع زمزمه نمي کند.
  • خواندن سينه زني در مجالس ترحيم معمول نيست اما با توجه به شرايط مجلس و در صورت حضور جمعيت زياد ، فرصت کافي ، هيأتي بودن مستمع و … مي توانيد نوحه اي کوتاه ارائه دهيد.

ز) مناجات و دعای پايان مجلس

خوب است در پايان مجالس ختم ، اشعاري کلي در وصف عاشقان آل الله ارائه شود. مثل؛

هـر آن کسي که قـدم زد در آستان حسين         عزيز هر دو جهان شد قسم به جان حسين

***

هرگز نميرد آنکه دلش زنده شد به عشق              ثبـت اسـت بـر جـريـده عالـم دوام مـا

 در دعاي پاياني محافل ختم بهتر است ادعيه اي مورد استفاده قرار گيرد كه در آن نياز به آمين گفتن مستمع نباشد؛ البته محافلي كه مستمع اهل دل است ، مي توان دعاهاي معمول محافل مذهبي را مورد استفاده قرار داد.

ح) عرض تسليت و تشكر

در مراحل اجرای مراسم ختم توسط مداح ، بخش مداحي در مجالس ختم با عرض تسليت و تشکر پايان مي پذيرد .

در اين قسمت مداح پس از عرض تسليت به صاحبان عزا و تشکر از شرکت کنندگان در مجلس به اعلام ادامه برنامه مي پردازد که قرائت سوره الرحمن و سخنراني است ، ذکر نهايي بخش مداحي عبارت است از جمله عربي : “رَحِمَ اللهُ مَن قَرِءَ الفاتِحَةَ مَعَ الصَّلَوات”

  1. قرائت سوره الرحمن

پس از مداحي نوبت به قرائت سوره الرحمن مي رسد که معمولا تا آيه “کُلُّ مَن عَلَيهَا فانٍ” ادامه پيدا مي کند. هنگام قرائت سوره الرحمن وقتي آيه “فَبِأي آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبان” خوانده مي شود ، مستحب است جمله؛ “لَا بِشَيْ‏ءٍ مِنْ آلَائِكَ رَبِّ أُكَذِّبُ”[8]قرائت شود. به همين دليل در برخي محافل ، مستمع پس از قرائت آيه مذکور ، اين جمله را قرائت مي کند. خوب است قاري نيز اين جمله را با مستمعين تکرار نمايد.

  1. سخنراني

پس از قرائت قرآن نوبت به سخنراني پند آميز و موعظه مي رسد که توسط روحانيون محترم برگزار مي گردد، در اين بخش به موضوعاتي راجع به سکرات موت ، شب اول قبر و سؤال نکيرين، عالم برزخ، قيامت و… پرداخته مي شودونهايتا باذکرتوسل به اهلبيت(ع) به پايان مي رسد.

نکته قابل ذکر اينکه بعضي از مجالس ترحيم بدون سخنراني برگزار مي شود و تمام وقت به قرائت قرآن و مداحي مي گذرد . مداحان اهلبيت(ع) حتماً به صاحبان مجلس تأکيد کنند که اين بخش نبايد حذف گردد ؛ چراکه به واسطه حذف اين بخش ، يکي از فلسفه هاي برگزاري مجالس ترحيم ـ که همان تذکر و تنبه بازماندگان است ـ دچار خلل مي شود بلکه بايد بيشترين همت صاحبان عزا صرف اين بخش گردد تا ميت و بازماندگان و شرکت کنندگان در مجلس بهره کافي و وافي را از مجلس ترحيم ببرند.

  1. و عجل اللهم…

براي اينکه پس از پايان سخنراني مستمع تکليف خود را بداند و مسجد براي برنامه هاي بعدي به موقع تخليه شود ، سخنران در پايان بيانات خود جمله؛ “وَ عَجِّلِ اللهُمَّ فِي فَرَجِ مَولانا صاحِبَ الزَّمان” را قرائت مي کند و مستمعين به احترام امام زمان(عج) روي پا مي ايستند و شخصي از بين جمعيت به معصومين عليهم السلام به ترتيب زير سلام مي دهد.

  • رو به قبله سلام بر حضرت ابا عبدالله الحسين(ع) با اين جملات:

اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَا اَبَاعَبْدِالله ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَابْنَ رَسُولِ الله ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَابْنَ اَميرِالْمُؤْمِنين ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَابنَ فَاطِمَةَ الزَّهْراء سَيِّدَةِ نِساءِ الْعَالَميِن ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ جَميِعاً وَ رَحْمَةُ اللهِ و بَرَکَاتُه.

  • رو به حرم امام رضا(ع) سلام بر آن حضرت با اين جملات :

اَلسَّلامُ عَلَيْکَ اَيُّهَا الْاِمَامُ الْغَريِب ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ اَيُّهَا الْاِمَامُ الشَّهيِد ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ اَيُّهَا الْاِمَامُ الرَّئوُف ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يا شَمْسَ الشُّمُوس أَلْمَدْفُون بِأَرْضِ طُوس ـ اَلسُلطَان يَا عَلِيَّ بْنَ مُوسيَ الرِّضاَ الْمُرتَضي عَلَيْکَ آلافُ التَّحِيةِ وَالثَّناء وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکَاتُه.

  • رو به قبله سلام بر امام زمان(عج) با اين جملات :

اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَا شَريِکَ الْقُرْآن ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَا قَاطِعَ الْبُرْهَان ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَا اِمَامَ الْإنْسِ وَ الْجَانّ ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يَا صَاحِبَ الْعَصْرِ وَ الزَّمَان ـ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَک وَ سَهَّلَ اللهُ مَخْرَجَک ـ اَلسَّلامُ عَلَيْکُم جَميِعاً وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکَاتُه. “رَحِمَ اللهُ مَنْ قَرِءَ الْفَاتِحَةَ مَعَ الصَّلَوَات”

 

 

گردآوری توسط ایران ترحیم .انتشار  با ذکر منبع بلامانع است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا